Đảng Dân chủ Việt Nam: Bản đề xuất khung soạn thảo hiến pháp của toàn dân (I)

Phần 1: Lời nói đầu

Bản Hiến pháp của toàn dân không thể là bản Hiến pháp được thực hiện theo chỉ thị của một đảng chính trị, tổ chức hay cá nhân nào. Đó phải là một bản Hiến pháp được thảo luận rộng rãi bởi toàn xã hội, được các chuyên gia đề xuất các ý tưởng hợp xu thế thời đại, và nhất là cần được Nhân dân phúc quyết thông qua. Đảng Dân chủ, Đảng Cộng sản hay bất kỳ một tổ chức nào chỉ góp một trong những tiếng nói đó. Sau khi Ủy ban soạn thảo Hiến pháp hoặc Hội nghị hiến pháp soạn ra một bản Hiến pháp, bản Hiến pháp đó phải được toàn dân phúc quyết để trở thành bản Hiến pháp chính thức của Quốc gia, gọi là Hiến pháp của toàn dân.

Đảng Dân Chủ Việt Nam đề nghị Hiến pháp của toàn dân cần phải có các nội dung cơ bản sau: Các điều khoản nhân quyền phù hợp với luật quốc tế và nhu cầu của Việt Nam; Cơ chế tam quyền phân lập để tạo kiểm soát và đối trọng quyền lực giữa các nhánh quyền lực ở Trung ương cũng như giữa Trung ương và địa phương; và một cơ chế bảo hiến với Tòa án Hiến pháp. Trong phạm vi bản đề xuất này, chúng tôi không đề nghị một bản Hiến pháp đầy đủ, mà chỉ đề nghị các nguyên tắc tổ chức nhà nước minh bạch, một bộ khung của các thiết chế dân chủ mà chúng tôi tin rằng sẽ đáp ứng các nhu cầu của đất nước. Việc soạn thảo các điều khoản cụ thể sẽ do cơ quan soạn thảo Hiến pháp tiến hành. Tuy nhiên, chúng tôi có soạn thảo các điều khoản nhân quyền chi tiết. Cách diễn đạt các điều khoản nhân quyền có ảnh hưởng đến cách chúng được giải thích và áp dụng về sau này, do đó chúng cần phải được đề xuất dưới hình thức các điều khoản đầy đủ, làm cơ sở cho các thảo luận và đóng góp ý kiến sau này.

Đảng Dân chủ Việt Nam chân thành cảm ơn sự cố vấn của giáo sư David C. Williams[i], giáo sư Susan H. Williams[ii] và sự giúp đỡ của Trung tâm Dân chủ Lập hiến, đại học Indiana, Hoa Kỳ trong việc nghiên cứu các đề xuất Hiến pháp phù hợp với nhu cầu và tình hình Việt Nam.

Xem Tại sao Việt Nam cần sửa đổi căn bản và toàn diện hiến pháp

Đảng Dân Chủ Việt Nam
Nguyễn Sĩ Bình và Ban Nghiên cứu Hiến pháp

————–

Chú thích:

[i] Giáo sư David C. Williams tốt nghiệp thủ khoa khoa Luật khóa 1985 tại trường đại học Harvard, là giáo sư xuất sắc về luật Hiến pháp, luật của các nhóm Thổ dân Mỹ, thiết kế Hiến pháp cho các nước đa sắc tộc, và Tu chính thứ 2 của Hiến pháp Hoa Kỳ tại đại học Indiana, Hoa Kỳ.

[ii] Giáo sư Susan H. Williams tốt nghiệp á khoa khoa Luật khóa 1985 tại trường đại học Harvard, là giáo sư xuất sắc về Luật Hiến pháp, Bình đẳng giới, Tu chính Hiến pháp thứ nhất của Hiến pháp Hoa Kỳ và Luật Sở hữu tại đại học Indiana, Hoa Kỳ.